بارها شده است که در یک فیلم سینمایی یا سریال تلویزیون و یا مستندهای پزشکی دیده باشید که وقتی پزشک بیمار را جراحی می کند، ابتدا بدن بیمار را با یک شان جراحی می پوشاند و در نهایت فقط یک سوراخ یا یک شکاف مربعی یا دایره ای شکل را نمایان می کنند و سپس از این سوراخ بیمار را عمل می کنند. آیا شما هم مثل اکثر مردم کنجکاو هستید که چرا پزشکان این کار را انجام می دهند؟
دلایل استفاده از شان در جراحی
- با توجه به نیاز عملیات اسپتیک
در گذشته عمل باز و بدون استفاده دقیق از ماسک و دستکش و بدون ضدعفونی ناحیه عمل بود، به طوری که در آن زمان میزان عفونت بعد از عمل بسیار بالا بود و افراد زیادی بر اثر عفونت بعد از عمل جان خود را از دست دادند. بعدها، دانشمندان وجود باکتری را کشف کردند، بنابراین آنها شرایط فعلی را برای جراحی استریل در نظر گرفتند. قبل از عمل، پزشک ابتدا محل برش بیمار را ضد عفونی می کند و پس از ضدعفونی کردن، پزشک بیمار را با یک شان جراحی استریل آبی یا سبز می پوشاند. این معادل محصور کردن ناحیه جراحی در یک ناحیه استریل بزرگ است و سوراخ‌های موجود بر روی شان به پزشکان کمک می‌کند تا محل جراحی را دقیقاً تعیین کنند و بر عمل تأثیری نخواهد داشت. دلیل انتخاب آبی یا سبز این است که آبی یا سبز می تواند خستگی چشم را برطرف کند و برای خیره شدن طولانی مدت مناسب است. پوشاندن شان جراحی می تواند استریل بودن در طول عمل را تضمین کند. - برای حفظ حریم خصوصی بیماران
بسته به عمل، ممکن است بیمار مجبور شود تاپ یا حتی کل لباس خود را دربیاورد. پس از اینکه پزشک بیمار را ضد عفونی کرد، بقیه قسمت با شان جراحی پوشانده می شود. تا زمانی که میدان دید جراحی برای تسهیل عمل پزشک در معرض دید قرار می گیرد، این امر می تواند از حریم خصوصی بیمار محافظت کند تا بیش از ده ساعت کل بدن او در معرض دید قرار نگیرد. - حفظ حرارت
افرادی که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند می دانند که اگرچه دمای ثابت اتاق عمل در تمام طول سال حدود 25 درجه است، اما زمانی که فرد بیهوش می شود، متابولیسم بدن به حداقل می رسد، ماهیچه ها منقبض نمی شوند و گرما تولید نمی کنند، به علاوه قرار گرفتن در معرض جراحی به گونه ایست که پوست باید باز شود و گرما به سرعت آزاد می شود. اگر بیمار با یک شان جراحی ضخیم پوشانده نشود، دمای بدن بسیار پایین خواهد بود. بنابراین، یک جنبه از پوشاندن شان جراحی به منظور حفظ گرما نیز وجود دارد. - تسهیل در تحویل بهتر وسایل جراحی
یک عمل جراحی به ابزارهای جراحی زیادی نیاز دارد و پزشکان با توجه به شرایط از آنها استفاده می کنند. برای برخی از وسایلی که برگرداندن آن ها به سینی وسایل استریل ناخوشایند است، پزشک می‌تواند به طور موقت آنها را روی پرده جراحی بگذارد. این امر موجب جلوگیری از آلوده شدن وسایل و از سوی دیگر تسهیل در گرفتن و عمل به پزشکان می شود.
در نتیجه می توان گفت که عملکردهای زیادی برای استفاده از شان جراحی وجود دارد. یک روش ساده، عمل آسپتیک را تضمین می کند و جان افراد بی شماری را نجات می دهد، که اولویت اصلی در جراحی است.
