شان پرفوره جراحی چیست؟ جامع ترین مقایسه جنس و انواع شان جراحی در صنعت پزشکی

شان پرفوره جراحی استریل بودن ناحیه جراحی را حفظ و خطر عفونت محل جراحی را کاهش دهد. بنابراین، استفاده ار شان جراحی از اقدامات اساسی برای جلوگیری از عفونت محل جراحی می باشد. در عین حال، انواع بسیاری از شان در عمل بالینی وجود دارد. سئوال اصلی اینست که با تنوع شان های جراحی چگونه جنس شان جراحی مناسب را انتخاب کنیم؟

شان پرفوره جراحی چیست؟

شان پرفوره جراحی یک پوشش استریل است که برای ایجاد محیطی ایمن و استریل در اتاق عمل استفاده می‌شود. این شان دارای سوراخ یا شکاف از پیش‌تعریف‌شده‌ای است که به تیم جراحی امکان دسترسی مستقیم به محل جراحی را می‌دهد، در حالی که سایر قسمت‌های بدن بیمار پوشیده و محافظت‌شده باقی می‌مانند. معمولاً در جراحی‌های شکمی، ارتوپدی و سزارین کاربرد دارد و برخی مدل‌ها دارای لبه‌های چسب‌دار برای ثابت نگه داشتن آن هستند. مواد مقاوم و ضد آب این شان، از نفوذ مایعات و آلودگی به ناحیه جراحی جلوگیری می‌کند و خطر عفونت‌های محل جراحی را کاهش می‌دهد. شان پرفوره جراحی ابزاری ضروری در بهبود ایمنی و کارایی در محیط‌های درمانی است.

جنس پارچه شان جراحی

در حال حاضر جنس شان جراحی مورد استفاده در اتاق عمل شامل پارچه های پنبه بافته، اسپان یکبار مصرف و  پلی استر می باشد.

شان‌های سنتی نخی

شان هایی که از پارچه‌های سنتی بافته شده از پنبه نرم هستند، دارای نفوذپذیری خوب هوا، مقاومت در برابر سایش و برای استفاده مکرر قابل شستشو هستند. باید در نظر داشته باشید پس از شستشوی مکرر این نوع از شان ها، الیاف های پنبه ای مستعد پیری و تغییر شکل هستند و حتی سوراخ های بسیار کوچکی ظاهر می شود. از این رو بیمارستان ها و مراکز بهداشتی نیاز مبرمی به تعداد زیادی شان دارند، در نتیجه خرید عمده شان جراحی به میزان قابل توجهی هزینه های بیمارستان کاهش می یابد.

برخی از مراکز  درمانی می گویند که شان پنبه ای نباید بیش از 50 بار مورد استفاده قرار بگیرد. در حال حاضر، بیمارستان‌ها به ندرت تعداد دفعات استفاده از پارچه‌های پنبه‌ای را طبق مقررات ثبت می‌کنند، اما تنها از وجود یا عدم وجود سوراخ در پارچه‌های پنبه‌ای به عنوان استاندارد جایگزینی استفاده می‌کنند، چنین راهکاری  خطرات خاصی را به همراه خواهد داشت.

شان جراحی اسپان یکبار مصرف (Spunbonded + Meltblown + Spunbonded)

لایه meltblown در ساختار پارچه غیر بافته یکبار مصرف (Spunbonded + Meltblown + Spunbonded) دارای عملکرد فیلتراسیون خوبی است که به طور موثری ضد آب است و از نفوذ باکتری ها و ذرات جلوگیری می کند. لایه اسپان ضد آب است و نفوذناپذیری خاصی را برای جلوگیری از نفوذ مایع فراهم می کند. در مقایسه با سایر مواد، پیامک هزینه کمتری دارد. در عمل، پارچه های اسپان یکبار مصرف شکننده هستند، به اندازه پارچه های پنبه ای قوی نیستند و مقاومت پارگی ضعیفی دارند. آنها به راحتی توسط ابزارهای تیز سوراخ می شوند و عملکرد ایزوله خود را از دست می دهند و باعث آلودگی می شوند.

شان جراحی پلی استر

پارچه پلی‌استر با چگالی بالا، مقاوم، ضد آب، ضد الکتریسیته ساکن، بدون پرز و قابل استفاده مجدد است. از این رو شان پلی استر برای کاربردهای حساس در پزشکی، الکترونیک و محیط‌های تمیز ایده‌آل می‌کند. شان‌های پلی‌استر برای محیط‌های حساس ایده‌آل هستند، اما در عمل‌های لاپاراسکوپی یا جراحی‌هایی که نیاز به تنظیم مداوم موقعیت وجود دارد، ممکن است محدودیت‌هایی ایجاد کنند که خطر آلودگی ناحیه استریل را افزایش می‌دهد.

هنگامی که نیاز به گسترش برش جراحی وجود داشته باشد، پزشک تنها می تواند سوراخ های شان های جراحی را به شکل و اندازه مورد نیاز برش دهد. این امر نه تنها بر استفاده از شان تأثیر می گذارد، بلکه ممکن است پرز پس از برش بیفتد و باعث واکنش التهابی آسپتیک شود.

شان پزشکی یکبارمصرف Spunlace

اسپان لس (spunlace)  یک ماده مصنوعی است که از 55% خمیر چوب و 45% الیاف پلی استر تشکیل شده است. شان جراحی اسپان لس، دارای قابلیت ضد باکتری و ضد آب عالیُ ضد شعله، غیر حساسیت، آبگریز گرد و غبار تولید نمی کند. این ماده را نه تنها می‌توان برای شان‌های جراحی، بلکه در شان‌های استریل ، آستر سینی استریلیزاسیون پزشکی ، گان های جراحی و سایر محصولات، به‌ویژه برای محیط‌های جراحی استفاده کرد.

تفاوت شان نخی و یکبارمصرف

شان های یکبار مصرف نبافته نفوذناپذیری بهتری نسب به شان های نخی دارند. چیدن شان‌های یکبار مصرف ذرات گرد و غبار کمتری نسبت به شان‌های نخی تولید می‌کند. شان‌های نخی سنتی از نظر کنترل مایعات و حفظ دمای بدن بیمار کارایی کافی ندارند و ممکن است خطراتی را به همراه داشته باشند. شان اسپان یک محصول یکبار مصرف است که مقدار زیادی ضایعات پزشکی تولید می کند و هزینه درمان پسماندهای پزشکی بر این اساس افزایش می یابد. گزارشات نشان می دهد که گان های جراحی یکبار مصرف و شان های جراحی یکبارمصرف یکی از منابع زباله های شهری هستند.

نیازپوش توصیه می کند که سیستم های شان جراحی باید از مواد بدون پرز، غیر سمی و غیر ساینده تولید شود. شان های جراحی در برابر سوراخ، پارگی و ساییدگی مقاومت می کنند تا از انتشار میکروارگانیسم ها، مایعات و سایر ذرات بین مناطق استریل و غیر استریل جلوگیری شود. در عین حال، شان های جراحی باید نرم و انعطاف پذیر باشند، بتوانند بدن را محکم بپوشانند و عملکرد عایق خاصی داشته باشند.
در این میان، عملکرد جلوگیری از نفوذ میکروبی یکی از شاخص‌های کلیدی برای ارزیابی عملکرد ایمنی شان جراحی است.